Trồng rau thủy canh ngày càng được biết đến nhiều hơn trong nông nghiệp và cả đời sống của con người bởi những lợi ích của phương pháp này mang lại. Không cần phải quá quan tâm đến bước chuẩn bị môi trường đất dinh dưỡng mà thay vào đó sẽ sử dụng các loại chất dinh dưỡng dạng hòa tan để bổ sung vi chất cần thiết cho cây. Tuy nghe khá đơn giản và dễ làm nhưng để có vườn rau thủy canh chất lượng cũng đòi hỏi bạn phải quan tâm đến nhiều yếu tố để cây có thể phát triển tốt được. Từ trồng rau thủy canh quy mô hộ gia đình hay trồng kinh doanh cũng không thể bỏ qua.
Bởi cây trồng muốn phát triển tốt ngoài yếu tố đất trồng cũng phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố môi trường khác. Kể đến như là nhiệt độ, độ ẩm, nguồn nước,…
Bổ sung dinh dưỡng phù hợp cho cây trồng
Hầu hết người làm thủy canh đều biết dinh dưỡng chính là điều quan trọng nhất trong trồng thủy canh. Những yếu tố thuộc về dinh dưỡng bao gồm:
- Công thức dinh dưỡng
- Nồng độ các chất dinh dưỡng
- Độ pH của dung dịch dinh dưỡng
Nếu chúng ta sử dụng loại dinh dưỡng dành cho rau ăn lá để cung cấp cho rau ăn quả thì quả thu được sẽ không đảm bảo về hương vị và chất lượng. Ngược lại nếu chúng ta sử dụng dinh dưỡng của cà chua để trồng xà lách. Vậy thì lúc này cây có thể xảy ra hiện tượng thiếu hoặc thừa chất.
Thực tế mỗi loại cây trồng khác nhau sẽ có một công thức trồng tối ưu. Vì thế, ở quy mô trang trại chúng ta không nên sử dụng 1 công thức dinh dưỡng chung cho trên 3 loại cây trồng. Nếu trong 1 trang trại bạn muốn trồng nhiều loại rau khác nhau. Vậy bạn nên tách hệ thống thành các bể chứa dung dịch riêng để chất lượng cây trồng được tối ưu
Cần đảm bảo để cây sống ở nhiệt độ phù hợp
Khi trồng thủy canh, nhiệt độ là yếu tố vô cùng quan trọng. Đối với quy mô trồng tại nhà bạn hầu như chỉ cần chú ý yếu tố nhiệt dọ nguồn nước. Trong khi trồng trang trại bạn cần chú ý cả nhiệt độ của nguồn nước và nhiệt độ môi trường. Thông thường nhiệt độ lý tưởng để trồng các loại rau thủy canh là từ 15 – 25 độ. Tuy nhiên, đa số quãng thời gian trong năm tại Việt Nam lại không đạt ngưỡng nhiệt độ lý tưởng như vậy. Thời tiết mùa hè tại các tỉnh miền Bắc có thể lên đến 40 độ. Kết hợp với hiệu ứng nhà kính sẽ khiến cho nhiệt độ trong nhà màng cực kỳ cao.
Khi trồng thủy canh tại nhà bạn có thể đảm bảo nhiệt độ hệ thống bằng cách tránh để giàn cây ở nơi có điều hòa phả trực tiếp hoăc gia tăng diện tích bể nước. Còn đối với quy mô trang trại, bạn có thể kết hợp sử dụng hệ thống điều hòa nhiệt độ trong nhà màng. Bao gồm quạt thông gió lưới cắt nắng và phun sương. Ngoài ra, có thể giảm nhiệt độ của hệ thống đường nước bằng cách chôn đường ống nước đi ngầm, xây bể ngầm. Hay thậm chí là sử dụng hệ thống làm mát nước.
Trồng rau thủy canh cần quan tâm đến nguồn nước
Yếu tố nguồn nước trong trồng rau thủy canh là yếu tố quan trọng. Nhưng tuy nhiên không phải ai cũng chú trọng. Nồng độ, độ pH của nước dùng để pha dinh dưỡng ảnh hưởng rất nhiều đến nồng độ dinh dưỡng cho thủy canh. Hầu hết nguồn nước của chúng ta đã chứa một tỉ lệ kim loại nặng nhất định. Thậm trí là cả chất tẩy, clo.
Công thức dinh dưỡng cũng sẽ được điều chỉnh theo tỉ lệ các chất đã có trong nguồn nước. Đó là lý do trước khi bắt đầu xây dưng một trang trại sẽ yêu cầu chủ đầu tư xét nghiệm nguồn nước. Và cũng cần đưa ra phương án xử lý nếu nguồn nước không đạt chuẩn. Ngoài những nguyên lý trên bạn cũng cần lưu ý trong việc lựa chọn loại máng trồng, phân bố bể thủy canh. Lựa chọn hạt giống và giá thể trồng,…
Các bước trong quy trình trồng rau thủy canh tại nhà đơn giản
- Bước 1: Bọc một lớp ni lông đen phủ kín đáy và thành khay. Buộc dây chun hoặc dây vải để giữ cho chắc. Điều này để làm môi trường thủy canh cho rau.
- Bước 2: Khoét các lỗ vừa với cốc nhựa trên nắp thùng xốp. Đồng thời cũng cần đục vài lỗ nhỏ để thoát nước. Trong lúc đó thì bạn hãy ngâm hạt giống trong nước ấm vài tiếng.
- Bước 3: Trộn hỗn hợp giá thể lại với nhau, tỉ lệ 1/2 trấu, 1/2 xơ dừa rồi đổ vào cốc nhựa đã đục. Bạn chỉ đổ đầy 2/3 cốc, sau đó rải hạt giống đã ngâm vào.
- Bước 4: Pha loãng dung dịch dinh dưỡng vào nước. Lắc thật đều rồi đổ vào thùng xốp (tỉ lệ pha 1 nắp dung dịch – 1 lít nước), sau đó khuấy đều. Mực nước cần phải cách miệng thùng ít nhất 2cm.
- Bước 5: Đặt các cố hạt giống vào từng ô nhỏ đã đục trên nắp thùng xốp. Đặt nắp hộp có sẵn rọ nhựa đã gieo hạt lên trên hộp xốp có chứa dung dịch dinh dưỡng. Làm sao cho phần đáy của rọ nhựa ngập trong dung dịch từ 1-2 cm.