Trong những năm trở lại đây, mô hình nuôi chim bồ câu đã và đang phát triển rất mạnh mẽ ở khắp mọi miền đất nước, bởi hiệu quả kinh tế mà loài chim này mang lại cao và nguồn cung chưa bao giờ là đủ. Mô hình này cũng đã giúp cho nhiều bà con nông dân thoát nghèo, làm giàu bền vững. Vậy kỹ thuật nuôi chim bồ câu như thế nào để đạt được hiệu quả kinh tế cao?
Chim bồ câu là một là chim quen thuộc, có tính ôn hòa, hiền lành nên được nhiều người yêu thích. Không những thế, từ ngàn xưa, thịt của chim bồ câu đã được được nhiều vua chúa lựa chọn bởi mức độ thơm ngon, bổ dưỡng. Chính vì vậy mà kinh doanh chim bồ câu là mô hình chăn nuôi thu được lợi nhuận kinh tế rất cao. Nếu bạn đang có ý định phát triển kinh tế từ chim bồ câu thì bài viết sau đây sẽ chia sẻ đến bạn kỹ thuật này.
Giới thiệu cơ bản về chim bồ câu
Bồ câu là loài chim thuộc bộ Bồ câu có tên khoa học là Columba livia domestica. Phân bố rộng rãi trên khắp thế giới đặc biệt là các vùng có khí hậu ôn hòa, khu vực sinh thái phát triển (Malaysia, Australia). Những vùng khắc nghiệt quá nóng hoặc quá lạnh như sa mạc, châu Nam Cực, Bắc Cực,… Đối với riêng chim bồ câu Việt Nam thì có nguồn gốc tại nội địa và phân bố khắp đất nước. Là giống bồ câu được nhiều nhà nuôi chim cảnh cũng như nhà nuôi chim sinh sản để kinh doanh thu lại lợi nhuận lựa chọn.
Hình thức nuôi chim bồ câu
Khác với mô hình nuôi thả, mô hình nuôi chim bồ câu nhốt lại được phân chia theo từng nhóm và được nuôi trong môi trường khép kín hoàn toàn.

Nếu như bồ câu nuôi thả sống trong chuồng có kích thước 30 x 30 x 30cm thì bồ câu nuôi nhốt được nuôi trong chuồng có kích thước khá rộng rãi 50 x 50 x 50cm. Sở dĩ, kích thước chuồng nuôi bồ câu rộng hơn là để chim có được không gian sống thoáng mát, tránh bệnh tật và dễ vệ sinh. Mô hình nuôi chim bồ câu nhốt đang đang được rất nhiều bà con áp dụng vì những ưu điểm mà nó mang lại như tiết kiệm chi phí, dễ quản lý, ít bệnh tật.
Nếu như mô hình nuôi thả khó kiểm soát số lượng, các mầm bệnh thì phương pháp nuôi này khắc phục được các nhược điểm trên. Ngoài ra, mô hình này còn giúp bà con dễ dàng phân chia khu vực nuôi chim như: Chim giống, chim sinh sản, chim thịt. Tuy nhiên, việc nuôi chim bồ câu nhốt cũng khiến cho thịt của chúng kém săn chắc và giảm độ thơm ngon so với chim bồ câu thả. Nhược điểm này có thể được khắc phục bằng cách giăng lưới thép quanh chuồng nuôi để tăng không gian vận động cho chim.
Phương pháp nuôi chim bồ câu đạt hiệu quả
Có 4 yếu tố tiên quyết trong kỹ thuật nuôi chim bồ câu theo mô hình nhốt chuồng mà bà con cần lưu ý:
Lựa chọn con giống
Với bất kỳ loại hình chăn nuôi nào, con giống cũng đều giữ một vai trò vô cùng quan trọng. Chim bồ câu giống phải là chim khỏe mạnh; nhanh nhẹn, không có dị tật và có bộ lông mượt mà. Thời điểm chọn mua chim giống tốt nhất là khi chim được 4 – 6 tháng tuổi.

Để đảm bảo về nguồn giống tốt, bà con nên chọn các cơ sở uy tín; hoặc liên hệ trung tâm khuyến nông để mua được chim giống có chất lượng cao. Tránh mua chim giống không rõ nguồn gốc xuất xứ hoặc được bán đại trà ngoài chợ. Mặc dù có giá thành rẻ hơn nhưng lại tiềm tàng nhiều nguy cơ như chim bệnh hay giống lai tạp.
Tùy vào mục đích nuôi mà bà con có cách chọn chim bồ câu khác nhau. Nếu bà con mua giống chim bồ câu sinh sản thì nên chọn các cặp chim đã được ghép sẵn với nhau (1 trống, 1 mái). Nếu bà con chọn chim giống để nuôi lấy thịt thì nên chọn chim trống. Vì chim bồ câu trống khỏe mạnh hơn và phát triển nhanh hơn. Để chăn nuôi lấy thịt thì giống bồ câu Pháp lại được ưa chuộng. Chúng được nuôi với quy mô lớn và được nhân giống khá rộng rãi. Với tỉ lệ sống sót dễ dàng ở khí hậu Việt Nam rất cao và ngoại hình thì khá là thấp béo. Năng suất đẻ mỗi năm là 10-12 lứa, chim bồ câu Việt Nam chỉ đạt cao nhất là 8 lứa/năm.
Xây dựng chuồng nuôi chim
Điều đầu tiên cần chú ý khi xây dựng chuồng trại trong mô hình này là hướng chuồng. Chuồng nuôi chim bồ câu phải có nhiều ánh sáng, khô ráo, thoáng mát và tránh gió lùa. Bà con cần lưu ý dọn dẹp và giữ gìn vệ sinh chuồng trại thật tốt; thường xuyên thay rơm lót trong chuồng để chim phát triển khỏe mạnh và không bệnh tật. Kích thước, không gian chuồng nuôi không nên quá chật hẹp. Nếu không gian sống quá bí bách sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sinh trưởng và phát triển của chim. Kích thước chuồng nuôi được khuyến nghị như sau:
- Chuồng nuôi bồ câu sinh sản chỉ nên nuôi 1 cặp/chuồng. Kích thước trung bình khoảng 40x40x50cm. Ổ đẻ cho chim mái nên có kích thước 20 x 25cm và cao 7 – 8cm.
- Chuồng chim bồ câu thịt (chim thương phẩm) nên có kích thước lớn hơn khoảng 50 x 50x50cm, nuôi khoảng 4 con/chuồng.
Vật liệu làm chuồng có thể bằng gỗ hoặc lưới thép. Làm chuồng bằng lưới thép sẽ dễ vệ sinh hơn và tiết kiệm chi phí.

Đảm bảo đủ thức ăn và phòng bệnh
Đối với mô hình nuôi chim bồ câu nhốt, bà con nên tập cho chúng thói quen ăn đúng giờ; thường là 6 giờ sáng và 2 giờ chiều. Các loại thức ăn yêu thích của chim bồ câu gồm có các loại đậu, ngô, thóc và một lượng nhỏ sỏi. Thức ăn cần đảm bảo cung cấp đầy đủ khoáng chất thiết yếu cho chim phát triển. Về nước uống, bà con không cần cho quá nhiều nước. Vì nhu cầu nước của chim bồ câu là rất ít chỉ khoảng 50 – 90ml/ngày. Nước cho chim uống nên là nước sạch pha với vitamin và được thay hàng ngày. Máng đựng thức ăn và nước uống nên làm bằng vật liệu mềm dẻo, dễ vệ sinh.
Bên cạnh việc đảm bảo nguồn thức ăn và nước uống được đầy đủ; và hợp vệ sinh thì bà con cũng nên tiêm vắc xin cho chim theo định kỳ (3 lần/năm). Vệ sinh chuồng trại, phòng tránh chó, mèo, chuột hay chim lạ tấn công; và có biện pháp đối phó với mầm bệnh như phun thuốc khử trùng.
Mô hình nuôi chim bồ câu nhốt chuồng đã; và đang đem lại năng suất và lợi nhuận cao cho bà con. Trong tương lai đây chắc chắn sẽ là một trong những mô hình chăn nuôi hiệu quả. Có khả năng giúp nhiều hộ gia đình thoát nghèo và vươn lên làm giàu bền vững. Mong rằng với những kiến thức trên đây bạn sẽ có đủ kinh nghiệm; để chăn nuôi chim bồ câu, phát triển kinh tế cho gia đình mình!